گاز زنون Xe Gas

فروش گاز زنون | فروش Xe| فروش Xenon | گاز زنون | گاز Xe |گزنون| گاز Xenon

مشخصات کلی گاز زنون

گاز زنون یا گزنون xenon عنصر شماره۵۴ در جدول تناوبی عناصر است. گازی است بی رنگ ،بی بو و بسیار سنگین. گزنون عنصری با عدد اتمی ۵۴؛ در گروه گازهای بی اثر یا نجیب و در دوره پنجم جدول تناوبی جای دارد . جرم اتمی ۱۳۱٫۳۰؛ ظرفیتها ۲،۴،۶و ۸ . دارای نه ایزتوپ پایدار است. این گاز در سال ۱۸۹۸ در انگلستان توسط(William Ramsay) ویلیام رامسای و (Morris Travers) موریس تراورز بعد از کشف کریپتون و نئون از هوای مایع کشف شد. نام گزنون xenonبه معنی غریب است و میتوان آن را به غریبه ترجمه کرد.

گاز زنون به مقدار بسیار کم – یک بخش در ۲۰ میلیون – دراتمسفر زمین وجود دارد. این عنصر را بصورت تجاری از باقی مانده های هوای مایع استخراج می کنند. این گاز نجیب بطور طبیعی در گازهایی که از چشمه های معدنی خارج می شوند دیده می شود. در لامپ خلا – لامپی که فقط گاز زنون در آن وجود دارد – هنگامیکه این گاز بوسیله تخلیه الکتریکی تحریک شود نور آبی رنگ زیبایی بوجود می آورد. از این گاز در سطحی وسیع در وسایل تولید نور از قبیل لامپهای باکتری کش ، لامپهای الکترونی ، لامپهای چرخان ، فلاشهای عکاسی و لامپهایی که برای تحریک لیزرهای سرخ تولید کننده نورهم نوسان بکار می روند استفاده می شود. لامپهای هالوژنی که در خودروهای امروزه در بیشتر خودروهای تولید داخل نصب میشوند، در مقابل لامپهای زنون بسیار ضعیف و ناکارآمد هستند. اگر کمی دقت کنید محصولات خارجی که وارد کشور شده اند، همگی اکثراً مجهز به این نوع لامپها هستند. این لامپها براساس تخلیه شدید بار الکتریکی در یک محفظه گاز زنون آببندی شده و بدون درز، نور تولید میکند. وقتی بین دو الکترود، تخلیه بار شده و اشتعال صورت گیرد، نور شدیدی تولید میشود. این تخلیه بار الکتریکی یا جهش برق با برق تولیدی خودرو انجام پذیر نیست به همین دلیل باید از قطعه ای استفاده کنیم که بتواند برق خودرو را به ۲۵۰۰۰ هزار ولت برساند که به این قطعه بالاست الکترونیکی یا ترانس گفته می باشد.لامپ های زنون نیاز به استارت و احتراق سریع دارند که این عمل را بالاست الکترونیکی (ترانس) انجام می دهد. اشتعال این مجموعه به این سبب است که تخلیه بار بین دو الکترود در محفظهای صورت میگیرد که در آن گاز زنون فشرده شده و در نتیجه نور تولید میشود. در این نوع لامپها دیگر از فیلامان تنگستنی (یک نوع فلز) استفاده نمیشود. به این سیستم لامپها HID نیز گفته میشوند. .
اگر دقت کنید مشاهده میکنید که لامپهای هالوژنی در اثر برخورد حبابهای آب و هوا به راحتی میسوزند ولی لامپ زنون به هیچوجه اینگونه نیست. همچنین در صورت بروز مشکلی در جریان برق، برق سیستم را قطع میکند تا ایمنی در سیستم کاملاً برقرار شود. اما لامپهای زنون که توسط پلیس توقیف میشوند، از استاندارد لازم برخوردار نبوده و سبب کاهش دید راننده مقابل می گردند. این لامپها مدتها است که در بازار جهانی به صورت استاندارد و به علت مزایای زیاد و عمر طولانی و همچنین قیمت نه چندان زیاد استفاده میشوند. ولی در ایران اگر خودرو به صورت دستی و غیرکارخانهای از این لامپها استفاده کند متوقف میشود. ( معمولا به دلیل عدم استفاده از قاب شیشه ای و لنز استاندارد برای چراغ خودرو که نور را به طور غیر استاندارد پخش می کنند
لامپ های زنون داری رنگهای زیادی می باشند که از۳۰۰۰k شروع و تا ۳۰۰۰۰k و رنگهای سبز ,نارنجی و صورتی ادامه دارد.و این رنگها را با حرف (K) نمایش می دهند که مخفف کلوین می باشد. کلوین درجه دمای لامپ است و هیچ اثری بر قدرت لامپ ندارد مثلا رنگ ۶۰۰۰k رنگ سفید یخی می باشد و هر چه این اعداد به طرف بالا یعنی ۳۰۰۰۰ برود رنگ لامپ زنون به ترتیب به رنگ آبی کشیده می شود و هر چه به طرف پایین یعنی ۳۰۰۰ برود به ترتیب به رنگ زرد کشیده می شود. اما تمامی این رنگها استاندار نیستند رنگهای استاندارد عبارتند از ۶۰۰۰ k , 5000 k4300 , k۸۰۰۰k و ما بقی این رنگها جزء رنگهای نمایشی و فقط برای زیبای می باشد. هر کدام از این رنگهای استاندارد جای مشخصی در چراغ های جلور خودرو دارند رنگ های ۴۳۰۰k و ۵۰۰۰k در کنتاک پایین و بالا باید استفاده شود و رنگهای ۶۰۰۰k و ۸۰۰۰k در پرژکتور و فقط در زمان های ضروری مثلا مه و بهتر است از رنگ ۸۰۰۰k در هیچ قسمت استفاده نشود. استفاده از رنگهای غیر استاندارد به جای این که دید در شب را بیشتر و واضح تر و خستگی چشم را کمتر کند باعث مختل کردن دید و خستگی چشم را بیشتر می کند پس بهتر است از رنگهای استاندار استفاده کنیم .
استاندارد استفاده از لامپهای زنون تا ۱۰۰۰۰ K است و لامپهای بیش از ۱۰۰۰۰K در استاندارد جهانی مردود اعلام می شوند. کمپانی ها بنز و بامو معمولاً از لامپهای ۵۰۰۰ و ۶۰۰۰ استفاده میکنند که سطح وسیعی را روشن میکنند و همچنین برای راننده های دیگر مشکلی ایجاد نمیکنند. بهترین رنگ نور لامپ های زنون۴۳۰۰ کلوین می باشد که بیشترین شباهت را به لامپ های هالوژن اصلی خودرو دارد یعنی رنگ آفتابی و پیشنهاد ما رنگ ۴۳۰۰ کلوین برای نور پایین و بالا و رنگ ۵۰۰۰ کلوین برای پرژکتور. نصب این لامپها بسیار راحت است و نیازی به تغییرات خاصی ندارد، عدم تاثیر گرد و خاک بر روی چراغ نیز یکی از مهمترین خواص این چراغها است. همچنین سیستم HID استاندارد میتواند لامپهای زنون استاندارد را با تنظیم دمای خارجی ترانس در هوای سرد بیشتر از ۱۰ ساعت روشن نگه دارد. این سیستم امروزه تقریباً در تمامی خودروهای نصب شده و همانطور که گفته شد مزایای زیادی به همراه دارد. لامپ های زنون همانطور که مفید می باشد با رعایت نکردن اصول ایمنی می تواند خطر ساز باشد. لامپ های زنون که در کارخانه بر روی وسایل نقلیه نصب می شوند و از کارخانه خارج می شود و جزء موارد ایمنی خودرو محسوب می شود کلیه موارد ایمنی در انها رعایت شده که این موارد عبارتند از : • استفاده از لامپ های زنون استاندارد • نصب در کاسه چراغ دارای لنز • تنظیم درست کاسه چراغ. لنز: در لامپ های هالوژن باید شکست نور انجام می شد و هر چه این شکست بیشتر بود نور بهتری هم داشتیم ولی در لامپ های زنون احتیاج به شکست نور نیست و در کاسه چراغ هایی که لنز استفاده شده شکست نور انجام نمی شود. در کاسه های لنزی، نور در یک نقطه متمرکز می شود و در جاده هر چه ماشین مقابل نزدیکتر می شود نور کمتری به چشم راننده برخورد می کند و دید را مخطل نمی کند.
گاز زنون گاز بی رنگ با بوی خیلی ناچیزاست . هنگامی که تنفس می شود باعث حالت بی هوشی می شود
این عنصر در سال 1898 توسط William Ramsay شیمیست اسکاتلندی کشف گردید .گاز زنون گاز نجیب یا ساکن که به مقدار کم در اتمسفر است. ودر اتمسفر مریخ در حدودppm 0.08 وجود دارد .
زنون فلزی ، بوسیله چند صد کیلوبار فشار تهیه می شود.
رنگ زنون در فضای خالی یک لوله بواسطه الکترونهای رها شده ، آبی درخشان است . گاز زنون معمولاً به مقدار کم از مایع کردن هوا بدست می آید .

این عنصر یکی از عناصر گروه گازهای نجیب است. میزان این عنصر در اتمسفر یک در 20 میلیون قسمت است. این عنصر در بعضی از عناصر یافت می شود و برای استفاده های تجاری از استخراج هوای مایع به دست می آید.
زنون طبیعی ترکیبی از 9 ایزوتوپ پایدار است. میزان 20 ایزوتوپ غیر فعال نیز شناخته شده است. قبل از سال 1962 به نظر می رسید زنون و دیگر عناصر گازهای نجیب غیر فعال هستند . ترکیبات گزارش شده از عنصر زنون شامل پرزنات سدیم، دوترات زنون، هیدرات زنون، دی فلوراید زنون ، تترا فلورید زنون و هگزا فلوراید زنون است. تری اکسید زنون که دارای خصوصیات احتراق پذیری بالا است به صورت مصنوعی تولید شده است. بیش از 80 ترکیب مختلف از عنصر زنون با فلوئور و اکسیژن شناخته شده است. ترکیبات زنون رنگی هستند. زنون در لامپهای خلا توسط تخلیه الکتریکی تولید می شود.
از این عنصر برای ساخت لامپهای الکتریکی، لامپهای ضد باکتری و لامپهای القا کننده اشعه لیزر برای تولید نور همدوس استفاده می شود. زنون در میدان انرژی هسته ای در حفره های حبابی شکل نیز کاربرد دارد. از ترکیب پرزنات در آنالیزهای شیمیایی برای عناصر اکسیداسیونی استفاده می شود. زنون 133 و 135 توسط پرتودهی نوترونی در هوای سرد در واکنشهای هسته ای تولید می شود. ایزوتوپ زنون 133 مفید باری کاربردهای رادیوایزوتوپی است. این عنصر در محفظه های شیشه ای با فشار استاندارد در دسترس است. زنون به تنهایی سمی نیست ولی ترکیبات آن به علت خاصیت اکسیداسیونی بالا بسیار سمی است.

مشخصات فنی گاز زنون

تا قبل از سال 1962 ، عموما” گاز زنون و سایر گازهای نجیب را از نظر شیمیایی ، بی‌اثر به‌حساب می‌آوردند که قادر به تولید ترکیب نیستند. از این تاریخ به بعد دلایلی بدست آمد که نشان می‌داد زنون به همراه سایر گازهای نجیب به‌واقع تولید ترکیب می‌کنند. برخی از ترکیبات زنون عبارتند از : دی‌فلورید ، هگزافلورید ، پرزنات سدیم ، تترافلورید ، دوترات زنون و هیدرات زنون . تری‌اکسید زنون نیز که بسیار انفجاری می‌باشد، ساخته شده است. .
حداقل 80 ترکیب زنون وجود دارد که در آنها فلوئور یا اکسیژن به زنون چسبیده‌اند. برخی ترکیبات زنون ، رنگی اما بیشتر آنها بی‌رنگ هستند.
زنون بطور طبیعی دارای 8 ایزوتوپ پایدار و یک ایزوتوپ تا حدی رادیواکتیو است. بجز این شکلهای پایدار 20 ایزوتوپ ناپایدار هم مورد بررسی قرار گرفته است . زنون 129 توسط فروپاشی بتای I-129 تولید می‌شود؛(نیم عمر 16 میلیون سال)؛ زنون 131، زنون132، زنون 134و زنون 136 محصول شکافت اتمی U-238 و Pu-244 هستند، چون زنون یک ردیاب برای دو ایزوتوپ والد می‌باشد.

نسبتهای ایزوتوپ زنون در شهاب سنگها ، ابزار مفیدی برای بررسی شکل‌گیری منظومه شمسی می‌باشد. روش تعیین قدمت Xe-I زمان سپری شده بین نوکلئوسنتز و تراکم یک ماده جامد از سحاب خورشیدی را مشخص می‌کند. همچنین ایزوتوپهای زنون ، ابزاری قوی برای فهم تمایزات زمینی هستند. گمان می‌رود منشاء زنون 129اضافی که در گازهای چشمهدی‌اکسید کربن در New Mexico یافت شده است، حاصل فروپاشی گازهای جبه زمین اندکی پس از شکل‌گیری زمین باشند.
زنون از اعضاء عناصر صفر ظرفیتی است که گازهای نجیب یا بی‌اثر نامیده می‌شوند. کلمه بی‌اثر دیگر برای توصیف این گروههای شیمیایی بکار نمی‌رود، چون برخی از عناصر صفر ظرفیتی تشکیل ترکیب می‌دهند. در لامپ خلاء ، هنگامیکه این گاز بوسیله تخلیه الکتریکی تحریک شود، نور آبی ، رنگ زیبایی بوجود می‌آورد. با استفاده از چند صد کیلوبار فشار ، زنون فلزی ساخته شده است.

کاربرد گاز زنون

از این گاز در سطحی وسیع در وسایل تولید نور از قبیل لامپهای باکتری کش ، لامپهای الکترونی ، لامپهای چرخان ، فلاشهای عکاسی و لامپهایی که برای تحریک لیزرهای سرخ تولید کننده نورهم نوسان بکار می روند استفاده می شود.
بعنوان بیهوش کننده عمومی
در مصارف انرژی هسته‌ای ، از آن در گنبد حبابی ، ردیاب و سایر موارد که وزن مولکولی زیاد ، کیفیتی مطلوب محسوب می‌شود، بهره می برند.
در شیمی تجزیه از پرزنات آن بعنوان یک عامل اکسید کننده استفاده می شود.
ایزوتوپ یک رادیو ایزوتوپ مفید به حساب می آید. Xe-133

مشخصات ایمنی گاز زنون

این گاز را می‌توان با اطمینان در ظروف شیشه ای در بسته در فشار و دمای استاندارد نگهداری کرد. زنون ، سمی نیست، اما بسیاری از ترکیبات آن به‌علت خصوصیات اکسیداسیون قوییشان بسیار سمی هستند.
تنفس: این گاز ساکن است و جزء گازهای خفقان آور می باشد. تنفس مقدار زیادی از این گاز موجب سرگیجه، حالت تهوع، استفراغ، کم شدن هوشیاری و مرگ می شود. مرگ ممکن است ناشی از اشتباه در تشخیص، گیجی یا کاهش هوشیاری باشد که مانع از نجات می شود. با پایین آمدن غلظت اکسیژن، ظرف چند ثانیه و بدون هشدار قبلی، بیهوشی و مرگ رخ می دهد.
اثرات گازهای خفه کننده بستگی به میزان کاهش اکسیژن هوا توسط آن گاز (فشار جزئی) بستگی دارد. قبل از این که علائم مشخصی ایجاد شود، اکسیژن موجود در هوا به 75% میزان طبیعی خود کاهش می یابد. در این شرایط باید غلظت گاز خفقان آور در مخلوط هوا و گاز 33% باشد. وقتی میزان گاز خفقان آور به 50% برسد، علائم حادی ایجاد می شود. غلظت 75% ظرف چند دقیقه انسان را می کشد.

علائم: نخستین علامتی که توسط گازهای خفقان آور ایجاد می شود، تنفس شدید و احساس خفگی است. هوشیاری کاهش می یابد و هماهنگی ماهیچه ها مختل می شود. سپس تصمیم گیری مختل می شود. تزلزل عاطفی رخ می دهد و به سرعت احساس خستگی به وجود می آید. هرچه گاز خفقان آور بیشتر می شود ،حالت تهوع و استفراغ، درماندگی، کاهش هوشیاری و در نهایت تشنج، کمای شدید و مرگ رخ می دهد.
زنونسرطان زا نیست.

اثرات زیست محیطی زنون
زنون یکی از گازهای کمیاب جو است که غیر سمی بوده و از نظر شیمیایی ساکن است. در دمای بسیار پایین (244- درجه سانتیگراد) جانوران در تماس با این گاز منجمد می شوند اما اثرات اکولوژیکی طولانی مدتی ایجاد نمی کند.

خواص فیزیکی و شیمیایی عنصر زنون

عدد اتمی زنون 54
جرم اتمی زنون

131.293

نقطه ذوب زنون

-111.7°C

نقطه جوش زنون -108°C
شعاع اتمی زنون 130pm
ظرفیت زنون کامل 
رنگ زنون بی رنگ 
حالت استاندارد زنون گاز 
نام گروه زنون 18 
انرژی یونیزاسیون زنون 1170.4Kj/mol
شکل الکترونی زنون

4d10.5s2.5p6 

الکترونگاتیوی زنون 2.6 
دانسیته زنون 0.059 
گرمای فروپاشی زنون

2.297 Kj/mol 

گرمای تبخیر زنون  12.636 Kj/mol
گرمای ویژه زنون

0.158 J/g Ko

دوره تناوبی زنون 5
شماره سطح انرژی زنون 5
اولین انرژی زنون 2
دومین انرژی زنون 8
سومین انرژی زنون 18
چهارمین انرژی زنون 18
پنجمین انرژی زنون 8

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *